Dhuna në rritje e forcës policore të Iranit:Një trashëgimi e brutalitetit

149

Vdekja e fundit e Mohammad Mirmusavi në një qendër paraburgimi, me shenja të dukshme torture, është një shembull i përshkallëzimit të dhunës dhe brutalitetit të forcës policore iraniane. Kjo ngjarje vjen pas një deklarate shqetësuese të komandantit të policisë së regjimit, Ahmadreza Radan, i cili në korrik 2024 kërcënoi se çdo fyerje ndaj oficerëve të policisë mund të çonte në hakmarrje vdekjeprurëse. Kjo retorikë justifikon veprimet e dhunshme të policisë, si në rastin e Mirmousavi, ku oficerët pretenduan se humbën kontrollin pasi u ofenduan nga viktima.

Dhuna e forcave policore iraniane nuk është një fenomen i izoluar. Incidente të tjera brutaliteti janë shfaqur kohët e fundit, duke përfshirë arrestimin e dhunshëm të vajzave adoleshente nga policia e moralit dhe pamjet e individëve që futen në automjetet e policisë. Këto janë vetëm të fundit në një histori të gjatë represioni. Që nga vendosja e regjimit, aparate të ndryshme sigurie, duke përfshirë milicinë Basij, Ministrinë e Inteligjencës dhe Korpusin e Gardës Revolucionare Islamike (IRGC), kanë vepruar pa u ndëshkuar, duke përdorur torturë dhe dhunë kundër të burgosurve. Shkalla e abuzimit shpesh fshihet, me vetëm dëshmitë e të mbijetuarve që zbulojnë brutalitetin.

Përdorimi i dhunës policore ka qenë një temë e përsëritur gjatë gjithë historisë së regjimit, ku goditjet brutale ndaj disidencës janë të zakonshme. Vitet 1980 panë një fushatë veçanërisht të dhunshme kundër disidentëve politikë, e përshkruar nga OKB-ja si një nga mizoritë më të gjera të kohëve moderne. Represioni policor vazhdoi gjatë protestave të mëdha, duke përfshirë protestat e studentëve të vitit 1999 dhe Lëvizjen e Gjelbër të vitit 2009, ku policia dhe forcat me rroba civile ishin përgjegjëse për rrahje të rënda, zhdukje dhe vdekje të protestuesve në qendrat e paraburgimit si Kahrizak.

Kohët e fundit, gjatë protestave në 2017, 2019 dhe demonstratave mbarëkombëtare pas vdekjes së Mahsa Amini në 2022, oficerët e policisë u dokumentuan duke përdorur forcë vdekjeprurëse kundër protestuesve. Amini, një e re e arrestuar nga policia e moralit, vdiq në paraburgim, duke shkaktuar zemërim të gjerë. Përgjigja e regjimit ishte brutale, me policinë që qëlloi drejtpërsëdrejti mbi protestuesit, duke rezultuar në vdekje të shumta, duke përfshirë të Premten e Përgjakshme në Zahedan, ku u vranë dhjetëra fëmijë.

Këto incidente zbulojnë se brutaliteti i forcës policore të Iranit është sistematik, i mbështetur nga regjimi si një mjet për të shtypur mospajtimin dhe për të mbajtur kontrollin. Pavarësisht provave dërrmuese të abuzimeve, regjimi vazhdimisht mbron oficerët e tij nga përgjegjësia, duke përjetësuar një cikël dhune që vazhdon të marrë jetën dhe të drejtat e qytetarëve iranianë. Pa ndryshime të rëndësishme në praktikat e zbatimit të ligjit dhe llogaridhënien, ky model shtypjeje ka të ngjarë të vazhdojë. Bota duhet t’i kërkojë përgjegjëse autoritetet e regjimit iranian për krimet e tyre.