Iraneanët përballen me një ekzistencë të tmerrshme dhe meritojnë lirinë që ne gëzojmë këtu në Perëndim.
Nga PAUL BALDWIN
4 korrik 2025
Disa nga kontaktet e mia që më ndihmuan të hulumtoj për këtë artikull do të përballeshin me ekzekutim nëse do të ishin në Iran, falë një projektligji të ri për “spiunazh” të miratuar unanimisht disa ditë më parë nga parlamenti i nënshtruar, teokratik dhe qesharak i Iranit, pas mikro-luftës izraelite. Sipas këtij ligji të ri, “spiunazhi” dhe bashkëpunimi me Izraelin, SHBA-në ose shtete të tjera armiqësore si Mbretëria e Bashkuar tani klasifikohen si “korrupsion në Tokë” – një akuzë me tingëllim absurd mesjetar që automatikisht sjell dënimin me vdekje.
Projektligji gjithashtu kriminalizon ndarjen e imazheve ose videove me mediat e huaja dhe prodhimin e përmbajtjes që autoritetet pretendojnë se kërcënon sigurinë kombëtare ose moralin publik, me dënime që variojnë nga burgim i gjatë deri në ekzekutim. Armëpushimi i ashtuquajtur, për të cilin shumëkush shpresonte se mund të nxisë ndryshimin e regjimit nga rrugët, në fakt ka ndezur një valë vrasjesh dhe torturash të sponsorizuara nga shteti në një shkallë që rrallë është parë, edhe në Iran.
Sipas dëshmitarëve okularë, kushdo që del nga shtëpia në Teheran ndalohet menjëherë nga milicia famëkeqe Basij e Gardës Revolucionare – shanset për t’u kthyer në shtëpi pa lëndime, ose fare, janë shumë të pakta.
Ajatollah Ali Khamenei dhe rrjeti i tij i gjerë i policisë sekrete vrasëse kanë nisur një version të shekullit të 21-të të Terrorit si hakmarrje për poshtërimin nga Izraeli.
Teokracinë mesjetare kurrë nuk ka qenë kaq e dobët ose kaq e cenueshme, dhe raportet sugjerojnë se rezistenca e organizuar në terren është shumë më afër rrëzimit të këtij regjimi vrasës.
Por këto janë kohë shumë të rrezikshme për iranianët e zakonshëm.
Megjithatë, kjo nuk i ka ndaluar aspirantët për udhëheqës si Reza Pahlavi, i vetëquajtur “Princ i Kurorës së Iranit” (i cili, natyrisht, jeton në Amerikë), të bëjë thirrje që iranianët e zakonshëm të sakrifikohen për të.
Ai kohët e fundit postoi në Twitter: “Tani mjafton një kryengritje mbarëkombëtare për t’i dhënë fund këtij makthi… shpresoj të jem me ju së shpejti.”
Kjo është madhështore nga ana e tij.
Pahlavi, i njohur me tallje si “Bebe Shah”, është djali i Shahut të rrëzuar dhe të përbuzur të Iranit – një kukull anglo-amerikane e vendosur në pushtet në vitet 1950 për të mbrojtur të drejtat e naftës britanike, sepse qeveria e parë e zgjedhur në mënyrë demokratike në Iran kishte nacionalizuar Anglo-Persian Oil (tani e njohur si BP), dhe kjo i kishte irrituar fuqitë në Londër dhe Uashington.
Si gjithmonë në Lindjen e Mesme, ne nuk dalim nga këto ngjarje duke lënë përshtypje të mirë.
Nga grushti i shtetit i vitit 1953 deri te dëbimi i tij në revolucionin e vitit 1979 (që solli Ajatollahët), babai i Pahlavit në të vërtetë modernizoi Iranin – por ai gjithashtu krijoi një nga policitë sekrete më të frikshme në botë (të quajtur SAVAK), e cila ekzekutonte dhe torturonte kundërshtarët politikë dhe civilët, duke përdorur hekura të nxehtë, rrymë elektrike dhe dhunë seksuale për të shkatërruar opozitën ndaj Shahut.
Kur u rrëzua përfundimisht në vitin 1979, ai iku në SHBA (ishte mbështetur nga CIA) – pasi kishte transferuar 4 miliardë dollarë të vjedhura nga populli iranian jashtë vendit, sipas New York Times.
Djali i këtij njeriu të tmerrshëm dhe vrasës tani po përpiqet të kthehet si udhëheqës. Dhe këtë javë, falë ekipit të tij të shtrenjtë të PR-it, politikanë të lartë britanikë që vërtet duhet ta dinin më mirë (përfshirë David Cameron, Boris Johnson dhe Priti Patel) u takuan me Pahlavin e Ri për bisedime, me sa duket, rreth “pasardhjes” së tij.
Monarkisti 64-vjeçar ka zbutur qëndrimin e tij për rikthimin e plotë të monarkisë (së tij) vitet e fundit, duke thënë se tani po anashkalon drejt një demokracie të plotë – por ai ende lartëson babanë e tij të tmerrshëm dhe ka një marrëdhënie dukshëm të tensionuar me Gardën Revolucionare Iraniane të Ajatollahut (IRGC).
Ka një arsye pse kryengritja e fundit në rrugët e Iranit – e cila u shtyp me egërsi nga IRGC – brohoriste “poshtë shtypësi, qoftë Shah ose Ajatollah”.
Është e vështirë të kuptosh pse iranianët e zakonshëm do të donin dikë me lidhje familjare me një diktator të korruptuar dhe të rrëzuar të ishte afër pushtetit.
Jo të gjithë politikanët britanikë janë të magjepsur nga i vetëquajturi “Princ”.
Ndërsa Pahlavi u takua me një grup të vogël politikanësh në Dhomën tonë të Parlamentit disa ditë më parë, deputeti konservator për Harrow East dhe kryetari i Komitetit të 1922-shit, Bob Blackman, më tha: “Është shqetësuese të dëgjosh që Reza Pahlavi pretendon se është në kontakt me anëtarë të IRGC-së dhe milicisë së saj paramilitare Basij. Në vitin 2022, populli i Iranit shprehu qartë refuzimin e të gjitha formave të diktaturës, qoftë nën Shahun apo mullahët. Kjo është arsyeja pse unë nënshkrova deklaratën për të mbështetur aspiratat e popullit iranian.”
Nga ana e laburistëve, Lord Steve McCabe shtoi: “Reza Pahlavi është një figurë e parëndësishme. Ai duket se romantizon sundimin diktatorial të babait të tij, i cili u rrëzua nga populli iranian në shkurt të vitit 1979.
“Unë besoj se ne duhet të mbështesim dëshirën e shprehur të popullit iranian për të kundërshtuar të gjitha format e diktaturës.
“Jam gjithashtu thellësisht i shqetësuar nga thirrjet e Pahlavit që anëtarët e IRGC-së, një entitet i njohur terrorist, t’i bashkohen atij. Aktivitetet e tij politike në MB duhet të monitorohen nga afër sipas Skemës së Regjistrimit të Ndikimit të Huaj, e cila hyri kohët e fundit në fuqi, pasi mbështetja e tij për anëtarët e IRGC-së duket se ngre disa shqetësime për sigurinë.”
Dhe baronesha e pavarur O’Loan shtoi: “Unë isha një nga afro gjashtëqind anëtarët e të dy dhomave të Parlamentit që nënshkruan një deklaratë në mbështetje të luftës së popullit iranian për liri dhe demokraci, duke kërkuar që IRGC-ja të cilësohet si entitet terrorist. Është shqetësuese të dëgjosh që Reza Pahlavi thotë se ka qenë në kontakt të drejtpërdrejtë me komandantët e IRGC-së dhe Ministrinë e Inteligjencës së Iranit, të cilët kanë mundësuar dekadat e dhunës dhe shtypjes së regjimit të Ajatollahut ndaj popullit të Iranit brenda dhe jashtë vendit.
“Populli i Iranit po kërkon një rrugë paqësore demokratike përpara, të lirë nga frika e IRGC-së dhe atyre që kanë sjellë vdekje dhe shkatërrim në Iran.”
Në një dokument të sapopublikuar, të titulluar “Reza Pahlavi: Një Alternativë apo një Pengesë për Ndryshimin në Iran,” anëtari i Rrjetit të Studiuesve të Iranit të Lirë (FSIN) dhe Profesori Emeritus i Burimeve Natyrore nga Universiteti i Teheranit, Dr. Khalil Khani, theksoi: “Revolucioni i vitit 1979 nuk ishte një thirrje për teokraci, as një klithmë për monarki. Ishte një refuzim masiv i të dyjave. Ishte lindja e kërkesës së popullit për drejtësi, liri dhe sovranitet.
“E ardhmja e Iranit nuk qëndron në hijen e froneve të vjetra apo tiranëve me çallma. Ajo qëndron në duart e popullit iranian – atyre që luftojnë për demokraci, për të drejtat e njeriut dhe për një republikë laike. Çdo rrugë përpara duhet të refuzojë si shtypjen e mullahëve, ashtu edhe trashëgiminë e Shahut. Të afrohesh me njërën ose tjetrën është të ecësh prapa në errësirë.”
