https://youtu.be/_uiGh59sRdchttps://www.youtube.com/watch?v=_uiGh59sRdc
Paris – gusht 2023
Një konferencë e mbajtur në Paris më 21 gusht 2023, shënoi 35-vjetorin e masakrës së 1988, ku u vranë 30,000 të burgosur politikë në Iran. E titulluar “Katër dekada të krimit kundër njerëzimit dhe mosndëshkimi”, kjo ngjarje mblodhi së bashku gjyqtarë dhe juristë të shquar ndërkombëtarë për të hedhur dritë mbi krimet e tmerrshme të kryera nga regjimi iranian. Përmes një sërë fjalimesh plot pasion, folësit trajtuan nevojën për llogaridhënie, drejtësi dhe përfundimin e mosndëshkimit të liderëve të regjimit.
Znj. Maryam Rajavi, Presidentja e zgjedhur e Këshillit Kombëtar të Rezistencës së Iranit, mbajti fjalimin hapës në konferencë. Ajo theksoi rëndësinë e përfundimit të mosndëshkimit për udhëheqësit e regjimit iranian që orkestruan masakrën e 1988-ës. Zonja Rajavi tha: “Tridhjetë e pesë vjet më parë, në këto ditë, xhelatët nën komandën e Khomeinit, ku Raisi, presidenti aktual i regjimit, ishte një nga më të aktivët prej tyre, filluan të vrisnin të burgosur muxhahidë dhe më pas vazhduan me të burgosur të tjerë. Kalimi i 35 viteve nga ky gjenocid i tmerrshëm, së bashku me përpjekjet e regjimit për të fshirë varret e viktimave, nuk i ka lënë në harresë ata heronj. Pa dyshim, kjo është masakra më e rëndë e të burgosurve politikë që nga përfundimi i Luftës së Dytë Botërore, dhe autorët e saj kanë mbetur të pandëshkuar.”
Prof. Chile Eboe-Osuji, President i Gjykatës Ndërkombëtare Penale të Hagës (2021) deklaroi, “Historia e masakrës së vitit 1988 ka shkaktuar shqetësimin e shumë zërave të rëndësishëm në fushën e të drejtave të njeriut. Kombet e Bashkuara janë gjithashtu të shqetësuara dhe kanë shprehur pasigurinë për mosnjohjen e masakrës së 1988-ës. Vetë masakra përbën krimin e të paktën zhdukjes me forcë dhe krimi i zhdukjes me forcë është një krim i vazhdueshëm derisa të pranohet ajo që ka ndodhur me viktimat. Pra, dhe kjo është drejtësia për të cilën ju bëni thirrje, zonja Presidente, ju dhe organizata juaj, dhe unë bashkohemi në atë kërkesë.”
Prof. Leila Nadya Sadat, Këshilltare Speciale për Krimet Kundër Njerëzimit e Prokurorit të GJNP-së (2012-2023) tha, “Duke lexuar raportet që më janë dorëzuar, si dhe raportin e Amnesty International dhe dëshmitë e tjera, është e qartë se këto janë krime kundër njerëzimit sipas ligjit ndërkombëtar.”
Prof. Wolfgang Schomburg, gjyqtar i Gjykatës Penale Ndërkombëtare të OKB-së për ish-Jugosllavinë dhe Ruandën, theksoi nevojën për llogaridhënie. Ai u shpreh, “Duhet të ketë përgjegjësi për autorët e krimeve të kryera në burg në vitin 1988, dhe veçanërisht ata që i urdhëruan ato. Edhe nëse është një president në detyrë, është e përfunduar sipas ligjit ndërkombëtar që statusi i presidentit nuk ofron më imunitet.”
Prof. William A. Schabas, Kryetar i Komisionit të Pavarur të OKB-së për Hetimin e Konfliktit të Gazës 2014 (2015) dhe President i Shoqatës Ndërkombëtare të Gjenocidit (2011) tha, “Ngjarjet në Iran në 1988 ishin pjesë e një trendi në rritje për të sjellë drejtësi për krimet. Shpresoj se në ndjekjet penale që do të vijnë, do të ketë dëshmitarë nga Ashraf 3 që do të marrin pjesë dhe do të japin dëshmi.”
Prof. William A. Schabas, Kryetar i Komisionit të Pavarur të OKB-së për Konfliktin e Gazës 2014, diskutoi shkallën e lartë të ekzekutimeve në Iran. Ai vuri në dukje shqetësimin për përdorimin e dënimit me vdekje nga regjimi iranian, dhe e krahasoi këtë me praktikat në vendet e tjera. Prof. Schabas theksoi nevojën për të mbajtur regjimin iranian përgjegjës në mënyrë që të parandalohet mosndëshkimi.
Prof. Valerius M. Ciucă, gjyqtar i Gjykatës së Përgjithshme të Bashkimit Evropian, shprehu solidaritetin e tij ndaj viktimave dhe dha mendimin e tij për tragjedinë në Iran. Ai tha, “Ngjarjet në Iran në vitin 1988 ishin pjesë e një lëvizje në rritje për të sjellë drejtësi për krimet. Kur të vijnë ndjekjet penale, duhet të ketë dëshmitarë nga Ashraf 3 që do të marrin pjesë dhe do të japin dëshmi.”
Laureatja e Çmimit Nobel për Paqe, Oleksandra Matviichuk, u shpreh se është e rëndësishme të trajtohet masakra e 1988 dhe pasojat e saj. Ajo bëri një krahasim me sfidat e vendit të saj dhe theksoi rrezikun e bashkëpunimit mes regjimeve autoritare. Matviichuk shprehu solidaritet me popullin iranian dhe mbështeti kërkesën për një Komision Hetimor të OKB-së. Ajo vuri në dukje nevojën për të luftuar për drejtësi dhe liri.
Sir Geoffrey Nice KC, kryeprokurori në gjyqin e Slobodan Millosheviqit, theksoi rëndësinë e paraqitjes së materialit të bazuar mbi prova për të siguruar llogaridhënie. Ai theksoi se gjykatat mbështeten në prova për të ndërmarrë veprime dhe përmendi rëndësinë e dëshmisë në gjykatë.
https://youtu.be/_uiGh59sRdchttps://www.youtube.com/watch?v=_uiGh59sRdc