Fotot e disa prej viktimave të masakrës së 1988 të të burgosurve politikë në Iran. Rreth 30,000 persona kryesisht anëtarë të MEK u ekzekutuan.
Të enjten, një gjykatë gjermane dënoi zyrtarin e lartë të inteligjencës siriane Anwar Raslan duke përfshirë 27 akuza për vrasje që rrjedhin nga veprimet e tij si pjesë e sistemit brutal të paraburgimit të regjimit sirian. Raslan u implikua në raste të shumta të sulmeve seksuale dhe torturave të më shumë se 4,000 njerëzve në një burg të Damaskut të operuar nga njësia e inteligjencës ushtarake, Dega 251. Dënimi i tij u mirëprit shpejt nga të mbijetuarit e panumërt të goditjeve të qeverisë gjatë masakrës në Siri, gjithashtu dhe nga avokatët ndërkombëtarë të të drejtave të njeriut si Komisionerja e Lartë e Kombeve të Bashkuara për të Drejtat e Njeriut Michelle Bachelet.
Bachelet u kërkoi në mënyrë eksplicite shteteve të tjera që të ndjekin shembullin e Gjermanisë në zbatimin e parimit të juridiksionit universal, në mënyrë që të mbajnë përgjegjës figurat e fuqishme për shkeljet e të drejtave të njeriut të kryera në Siri dhe në vende të tjera ku zbatimi i brendshëm i drejtësisë nuk ka gjasa. “Vendimi i sotëm duhet të shërbejë për të nxitur të gjitha përpjekjet për të zgjeruar rrjetin e llogaridhënies,” tha ajo në një deklaratë të enjten. Ajo deklaratë vazhdoi duke thënë, “Ky dënim ka vënë në dijeni autoritetet shtetërore – pavarësisht se ku jeni apo sa i vjetër mund të jeni, nëse kryeni torturë ose shkelje të tjera të rënda të të drejtave të njeriut, do të mbani përgjegjësi herët a vonë, brenda ose jashtë vendit.”
Parimi i juridiksionit universal lejon autoritetin gjyqësor në pothuajse çdo komb të ndalojë personat në tokën e tyre që akuzohen për shkelje të rënda të të drejtave të njeriut, edhe nëse ato krime kanë ndodhur krejtësisht diku tjetër. Viktimat siriane të regjimit të Asadit kishin shprehur më parë shpresën se Raslan dhe të tjerët do t’i nënshtroheshin gjyqit përpara Gjykatës Penale Ndërkombëtare, por juridiksioni universal ofron një rrugë alternative për përgjegjshmërinë në rastet kur ndjekja e vërtetë ndërkombëtare është bërë e pamundur nga nevoja për një zgjidhje paraprake nga Këshilli i Sigurimit i Kombeve të Bashkuara.
Për shkak se pesë anëtarët e përhershëm të atij organi kanë secili të drejtën e vetos mbi rezolutat e propozuara, është në thelb e vështirë të fillohet ndjekja penale në GJNP kundër figurave që kanë lidhje të rëndësishme me një ose më shumë prej atyre shteteve. I njëjti faktor ndërlikues është vërejtur në lidhje me përpjekjet e ngjashme për të siguruar përgjegjësi për abuzuesit e akuzuar të të drejtave të njeriut në vende të tjera, si Irani.
Shumë kritikë të regjimit iranian kanë promovuar në mënyrë specifike juridiksionin universal si një mjet për të siguruar një përgjegjësi të tillë. Midis tyre janë aktivistë të lidhur me grupin kryesor të opozitës demokratike të Iranit, Organizatën e Muxhahedinëve të Popullit të Iranit (PMOI/MEK) dhe koalicionin e saj mëmë, Këshillin Kombëtar të Rezistencës së Iranit (NCRI). NCRI ka organizuar një sërë mitingjesh dhe konferencash në muajt e fundit për të kërkuar drejtësi për viktimat e një masakre të të burgosurve politikë që ndodhi më shumë se 30 vjet më parë.
Rreth 30,000 të burgosur politikë, kryesisht anëtarë të MEK-ut, u ekzekutuan sistematikisht në verën e vitit 1988 pas zbatimit të një fetvaje nga Udhëheqësi Suprem i atëhershëm Ruhollah Khomeini, i cili deklaronte se kundërshtimi i organizuar ndaj regjimit ishte një shembull i “armiqësisë kundër Zotit” dhe kështu dënohet me vdekje. Masakra e vitit 1988 ka qenë gjithmonë një temë aktivizimi për NCRI-në dhe mbrojtësit e tjerë të të drejtave të njeriut, por ajo fitoi rëndësi edhe më të madhe vitin e kaluar kur Ebrahim Raisi, një figurë udhëheqëse në “komisionet e vdekjes” që mbikëqyrën atë masakër, u emërua si i ri. president i regjimit iranian.
Tubimet e fundit të NCRI-së i kanë kërkuar shprehimisht Kombeve të Bashkuara të nisë një hetim zyrtar për masakrën e 1988-ës, me synimin drejt krijimit të skenës për ndjekjen penale të autorëve të njohur, përfshirë presidentin aktual. Ndërkohë, presioni mbi shtetet anëtare të OKB-së me sa duket e ka penguar Raisin të udhëtojë në Evropë, nga frika se mos arrestohet në bazë të juridiksionit universal.
