Edhe një herë, në një tragjedi të hidhur, humbën jetën një numër punëtorësh të varfër të Iranit. Këtë herë katastrofa ka ndodhur në minierën e qymyrit në Tabas, ku më shumë se 50 punëtorë kanë mbetur të vdekur nga një shpërthim nëntokësor. Në momentin e shpërthimit, 70 punëtorë po punonin thellë nën tokë, ndaj pritet që numri i të vdekurve të rritet me marrjen e më shumë trupave.
Fajtori kryesor pas kësaj tragjedie dhe vdekjes së përditshme të shumë punëtorëve në vendin tonë është regjimi iranian, i cili nuk i kushton rëndësi jetës së punëtorëve, duke i parë ata thjesht si mjete për shfrytëzim. Si rezultat, viktimat e lidhura me punën vazhdojnë të rriten. Sipas Organizatës së Mjekësisë Ligjore të regjimit, vitin e kaluar 2,115 persona humbën jetën në aksidente të lidhura me punën.
Ndërkohë minatorët përballen me kushte edhe më të rrezikshme. “Që nga viti 1993, mesatarisht 105 minatorë qymyri kanë humbur jetën çdo vit në aksidente” (Burimi: Ruydad 24, 4 shtator 2023).
Kushtet e dobëta të sigurisë në këto miniera janë shumë më poshtë standardeve ndërkombëtare. Sipas minatorëve, ata ndonjëherë punojnë thellë nën tokë me helmeta sigurie të thyera dhe sisteme jofunksionale të ventilimit, të cilat fiken për të ulur kostot e energjisë elektrike. Duke pasur parasysh gazin e metanit të prodhuar në minierat e qymyrit, ato janë si fuçi pluhuri që mund të shpërthejnë me shkëndijen më të vogël. Kjo situatë përsëritet disa herë çdo vit.
Incidenti i minierës së Tabasit është jashtëzakonisht i ngjashëm me fatkeqësinë e minierës së qymyrit “Zemestan Yurt” të vitit 2017 në provincën Golestan. Në atë tragjedi, 43 minatorë vdiqën dhe 70 u plagosën. Pavarësisht shkeljeve të qarta dhe të dukshme të standardeve të sigurisë, asnjë zyrtar apo përgjegjësi nuk u mbajt kurrë përgjegjës. Edhe pagat e papaguara që u detyroheshin viktimave, të cilët nuk kishin marrë rrogat për muaj të tërë, u varrosën bashkë me trupat e tyre të grimcuar dhe anëtarët e tyre të mbijetuar të familjes u lanë të kujdeseshin për veten e tyre.
Menaxhimi dhe kontrolli i shumicës së minierave në vend, drejtpërdrejt ose tërthorazi, janë në duart e Gardës Revolucionare dhe forcave ushtarake të regjimit. Konglomerati i ndërtimit Khatam al-Anbia, në pronësi të Gardës Revolucionare, është kontraktori më i madh për operacionet e minierave në të gjithë vendin.
Më 14 nëntor 2023, parlamenti iranian miratoi një plan që detyronte Ministrinë e Industrisë, Minierave dhe Tregtisë të lëshonte leje për ushtrinë për të shfrytëzuar minat e vendosura brenda bazave ushtarake (Madan News, 14 nëntor 2023).
Koncepti i “minave të vendosura në baza ushtarake” është një sharadë qesharake e destinuar vetëm për paraqitje. Garda Revolucionare prej vitesh ka investuar shumë në sektorët industrialë dhe minierë. Për shembull, më 7 nëntor 2023, agjencia e lajmeve IRNA raportoi se Drejtori i Përgjithshëm i Industrisë, Minierave dhe Tregtisë në provincën Razavi Khorasan deklaroi se një projekt eksplorimi minierash që mbulon 3,000 kilometra katrorë në një zonë kufitare afër Afganistanit i është dorëzuar ushtarake.
Vitet e fundit, ndërsa masat e sigurisë në minierat e menaxhuara nga Garda Revolucionare dhe sektorët gjysmë privatë janë përkeqësuar, siguria e punës së minatorëve ka arritur gjithashtu gjendjen e saj më të pasigurt. Çdo vit, numri i minatorëve që punojnë me kontrata njëmujore, tre mujore dhe me firma bosh, me dëftesa dhe urdhra gag, vazhdon të rritet. Kur miniera e Zemestan Yurt shpërtheu, asnjë nga minatorët nuk kishte mbulim sigurimi për punë të rrezikshme dhe ata nuk ishin paguar për muaj të tërë. Sipas një raporti të 20 qershorit 2024 nga gazeta Etemad, nga fillimi i vitit 2022 deri në qershor 2024, mijëra minatorë që punojnë në minierat e qymyrit, bakrit, mineralit të hekurit dhe kromit në provincat Kerman, Mazandaran, Yazd, Razavi Khorasan, Khorasan Jugor dhe Semnan mbajtën protesta, që varionin nga disa orë deri në disa javë, duke kërkuar të drejtat e tyre ligjore. Nga 12 protestat e minatorëve në këto 27 muaj, çështja e zakonshme në 10 ishte vonesa e pagave dhe kërkesa për paga më të larta.
Kështu, pavarësisht se punonin në kushte jashtëzakonisht të vështira, ndonjëherë deri në 1000 metra nën tokë dhe në kushte më të këqija se ato me të cilat përballeshin skllevërit në kohët e lashta, minatorët janë të privuar nga të gjitha të drejtat e tyre. Përveç mohimit të standardeve të pajisjeve dhe objekteve të sigurisë në miniera në mbarë botën, ata gjithashtu përballen me grabitjen e pagave të tyre të pakta dhe protestat e tyre nuk dëgjohen, pasi kërcënimi i vazhdueshëm për t’u pushuar nga puna pa marrë rroga të prapambetura mbi ta.
Vuajtjet dhe vështirësitë e popullit punëtor të Iranit do të marrin fund vetëm me përmbysjen e regjimit iranian dhe krijimin e një Irani të lirë, të çliruar nga tirania e monarkisë dhe e mullahëve.