Në kulturën politike, reaksionizmi dhe regresioni i referohen një qasjeje ose sistemi që kundërshton përparimin dhe ndryshimet e nevojshme evolucionare në themelet sociale, ekonomike dhe politike. Reaksionar është ai që pret mundësinë për t’u kthyer në periudhat e kaluara të historisë dhe traditat e saj të vjetruara.
Një nga treguesit e një regjimi reaksionar dhe antishkencë është sistemi i tij arsimor dhe metodat e mësimdhënies nën kontrollin e tij. Aspekti më fatkeq i këtyre regjimeve reaksionare është krahasimi i tyre me elementë të caktuar të shoqërive të kaluara, të cilat, pavarësisht nga të metat e tyre, ndonjëherë ishin më të dobishme se regjimet aktuale në kohët moderne. Për shembull, shkollat tradicionale, pavarësisht nga cilësia e tyre e ulët dhe performanca e dobët, tani konsiderohen superiore në krahasim me sistemin arsimor nën fashizmin fetar që sundonte Iranin. Kemi dëgjuar shpesh se në këto shkolla të vjetra, fëmijët ndëshkoheshin me shkopinj dhe prindërit nuk kundërshtonin. Megjithatë, në shekullin e 21-të, niveli i dhunës dhe ndëshkimit trupor në shkollat e regjimit klerikal është përshkallëzuar deri në atë pikë sa u ka shkaktuar lëndime fizike të përhershme nxënësve, duke çuar në konfrontime mes prindërve dhe zyrtarëve të regjimit në shkolla. Në fund të fundit, kjo ka bërë që nxënësit të zhgënjehen nga shkolla, duke e bërë atë një nga problemet kryesore në sistemin arsimor.
Por problemi nuk mbaron këtu. Kriza e sistemit arsimor në regjimin e Akhundit është aq intensive sa më bën të mungoj institucionet e vjetra– jo në krahasim me sistemet e avancuara dhe moderne të epokës së komunikimit dhe zhvillimit shkencor e teknologjik, por edhe me ato të vendeve fqinje.
Nga ana tjetër, “Nëse kemi parasysh se ajo që mësohej dje në shkollat tradicionale, tani po mësohet në fakultetet e letërsisë, do të vlerësojmë më mirë vlerën akademike të këtyre shkollave të vjetra”, shkruan agjencia e lajmeve IRNA më 24 tetor 2020. “Pas të gjithë, libra të tillë si Kalila wa Dimna, Bustan dhe Gulistan, të cilët lexoheshin nga fëmijët në shkollat tradicionale, tani janë pjesë e kurrikulës për studentët universitare të letërsisë persiane në universitete. E megjithatë, shumë nga mjekët, inxhinierët, zyrtarët e rangut të lartë, avokatët dhe menaxherët e sotëm, për shkak të mungesës së zakoneve të leximit, luftojnë edhe për të lexuar saktë tekste të tilla, e lëre më të kuptojnë kuptimet e tyre.
Imponimi i besimeve fanatike në brezin e ardhshëm të shoqërisë
Që nga fillimi i tij, regjimi i mullahëve ka shkaktuar dëme dhe probleme të konsiderueshme në sistemin arsimor të Iranit. Këto çështje jo vetëm që vazhdojnë, por janë rritur në shkallë dhe ashpërsi në përmasa monstruoze. Imponimi i ideve dhe qasjeve reaksionare të themeluesit të regjimit Rullah Khomeini, pasardhësit të tij dhe mbështetësve të tjerë të prapambetur e shtypës e ka kthyer sistemin arsimor në një gërmadhë, ku prodhimi i tij mban shenjën e sundimtarëve reaksionarë.
Tekstet, programet dhe veprimtaritë arsimore u shërbejnë qëllimeve boshe, të sajuara të regjimit klerikal. Rezultati ka qenë dështime të njëpasnjëshme në sistemin arsimor konvencional të shoqërisë së sotme njerëzore, duke e lënë brezin e ardhshëm të Iranit pa perspektivë dhe në dëshpërim. Nga ana tjetër, “Ministri i Arsimit thotë: “Ne kemi trajnuar 20,000 myezinë (thirrës për namaz)” sipas faqes shtetërore të lajmeve Khabar Online më 6 janar.
Një tregues tjetër i krizës arsimore është gjendja alarmante e pabarazisë dhe shtypjes klasore. Sipas Bankës Botërore, Irani kishte shkallën më të lartë të privatizimit në arsimin e mesëm globalisht nga viti 1998 deri në vitin 2018, duke çuar në një sistem universitar të bazuar në klasë.
Sipas një raporti zyrtar: “Ndër 3000 gradat më të mira në provimin kombëtar pranues të universiteteve për fushat e njohura, tre decilat e fundit ekonomike – grupet më të varfra – mbajnë vetëm 2%. Nga ana tjetër, decilat më të pasur, të 9-të dhe të 10-të, përbëjnë 80%. Decili i parë ka vetëm 0.2% pjesë, ndërsa decili i 10-të 48.1%. Në fushat fitimprurëse si mjekësia dhe stomatologjia, decilat më të varfra mbajnë 1.3%, ndërsa tre decilat e para dominojnë me 86%. Në programin e inxhinierisë elektrike në Universitetin Sharif, decilat më të varfra mbajnë 0%, dhe tre decilat e para mbajnë 87%.
Një raport tjetër tregon se provinca e Teheranit, me mbi 27%, ka pjesën më të madhe të renditjes së provimeve pranuese në universitete. Shkollat publike përbëjnë vetëm “shtatë për qind” të nxënësve të renditur më të mirë, me vetëm “dy nga 30 nxënësit më të mirë” që vijnë nga shkollat publike, që përbën rreth “shtatë për qind” të këtyre kandidatëve.
Raporti i fundit shtoi, “Edhe kur përfshihen shkollat gjysmë publike, pjesa e shkollave publike në mesin e studentëve më të mirë të provimeve pranuese të këtij viti arrin vetëm në ‘dhjetë për qind’ ‘ e golashënuesve më të mirë në tre grupet e testimit.
Në grupin më të lartë të Shkencave Eksperimentale, “asnjë student i vetëm” nuk është nga shkollat jo-SAMPAD.”
Për më tepër, kandidatët më të mirë të provimit pranues në universitet vijnë nga vetëm 15 provinca, ndërsa 16 provinca të tjera, duke përfshirë Sistanin dhe Baluchestanin, Kurdistanin, Khuzestanin, Kohgiluyeh dhe Boyer-Ahmad, Lorestan, Ardabil dhe Chaharmahal dhe Bakhtiari, nuk kanë asnjë përfaqësim.
Fëmijë të privuar nga arsimi
Qendra Statistikore e Iranit, në “Raportin Social dhe Kulturor të Pranverës 2023”, njoftoi se mbi 556,000 fëmijë të moshës “15 deri në 17” ishin jashtë shkollës së mesme gjatë vitit akademik 2022-2023. Kjo shifër nuk përfshin braktisjen e shkollës së mesme. Privimi ekonomik dhe varfëria janë arsyet kryesore të kësaj situate.
Zëvendësministri i Arsimit Fillor raportoi gjithashtu se në vitin e ri shkollor 160 mijë fëmijë nuk janë regjistruar në shkollën fillore dhe janë jashtë arsimit.
Rënia dramatike e regjistrimit në universitete nga 2% e popullsisë në 0.4% përbën një kërcënim serioz për zhvillimin e qëndrueshëm dhe gjithëpërfshirës të vendit. Megjithatë, kriza e arsimit në Iran nuk kufizohet në reduktimin relativ të popullatës studentore; rënia e cilësisë së arsimit, komercializimi i arsimit dhe përkeqësimi i pabarazisë arsimore janë gjithashtu faktorë të rëndësishëm…
Këto janë vetëm një pjesë e vogël e dëmeve katastrofike të shkaktuara nga fashizmi fetar në Iran, dhe mënyra e vetme për të zgjeruar dijen, kulturën dhe artin në tokën e Iranit është përmbysja e regjimit në pushtet.