Procesi i verifikimit të parlamentit iranian për kandidatët e kabinetit të Presidentit Masoud Pezeshkian ka ekspozuar ndikimin e thellë të liderit suprem Ayatollah Ali Khamenei dhe grindjet e vazhdueshme brenda regjimit. Seancat, të cilat kanë shqyrtuar pozicionet kryesore ministrore, theksojnë strategjinë e Khameneit për të siguruar që të emërohen vetëm ata që janë plotësisht në përputhje me axhendën dhe autoritetin e tij të vijës së ashpër. Kontrolli i Khameneit mbi procesin ishte i dukshëm që në fillim, me vetë Pezeshkian që pranoi se asnjë nga të nominuarit nuk u paraqit në parlament pa u konsultuar me nivelet më të larta të pushtetit.
Ky ndikim ishte veçanërisht i qartë gjatë emërimit të Mohammad Atabak për Ministër të Industrisë. Ashtu si të emëruarit e tjerë, Atabak theksoi besnikërinë e tij ndaj Khameneit, duke u zotuar se planet e tij për ministrinë do t’i përmbahen rreptësisht politikave shtetërore dhe Planit të Shtatë të Zhvillimit. Ai gjithashtu u zotua të kundërshtojë efektet e sanksioneve ndërkombëtare, duke nënvizuar angazhimin e regjimit ndaj kursit të tij të vendosur nën udhëheqjen e Khameneit.
Megjithatë, procesi i vetingut ka nxjerrë në pah edhe përplasje të brendshme dhe rivalitete të forta brenda regjimit. Gjatë marrjes në pyetje të Abbas Salehi, kandidati për ministër të Trashëgimisë Kulturore, Turizmit dhe Artizanatit, seanca u fut në kaos. Deputetët qarkulluan pamflete që akuzonin Salehi-n për keqpërdorim të një rasti të rëndësishëm sigurie që përfshin të brendshëm të regjimit gjatë mandatit të tij si kreu i inteligjencës në Khuzestan. Këto akuza çuan në një shkëmbim të ashpër, me kryetarin e parlamentit Mohammad Bagher Ghalibaf që dënoi shpërndarjen e pamfleteve si të paligjshme. Tensioni u përshkallëzua deri në atë pikë sa disa ligjvënës hynë në foltore, duke ndërprerë seancën dhe duke e detyruar Salehi të ndalonte mbrojtjen.
Emërimi i Salehi u përball me kundërshtime të mëtejshme për shkak të deklaratave të tij të diskutueshme në lidhje me akuzat për mashtrim në zgjedhjet e vitit 2009. Vënia në pikëpyetje e legjitimitetit të procesit zgjedhor dhe kërcënimet e tij ndaj deputetëve që nuk e mbështetën e intensifikuan konfliktin, duke reflektuar ndarjet e thella brenda regjimit. Procesi i verifikimit është bërë kështu një fushë beteje për fraksione të ndryshme për të minuar njëri-tjetrin, edhe pse Khamenei kërkon të mbajë një kontroll të fortë në formimin e qeverisë.
Vetting MPs and Ministerial Nominees Vie to Prove Loyalty to Khamenei Amid #Iran’s Domestic and International Criseshttps://t.co/pDAAesUMgq
— NCRI-FAC (@iran_policy) August 18, 2024
Një tjetër i nominuar, Hussein Simayi Sarraf, u përball me kritika nga deputeti Ali Khezrian për përfshirjen e tij në pasojat e zgjedhjeve të 2009-ës. Khezrian argumentoi se individët që kishin vënë në dyshim veprimet e shtetit gjatë asaj periudhe dhe nuk kishin treguar pendim, nuk ishin të përshtatshëm për postet kyçe. Ky sulm ndaj besnikërisë së Sarrafit tregoi më tej qëllimin e Udhëheqësit Suprem për të përjashtuar “elementët e padëshiruar” nga qeveria, me polemikat e kaluara duke u përdorur si armë në luftën e vazhdueshme për pushtet.
Mes manovrave politike, disa të emëruar u detyruan të përballen me realitetet e ashpra me të cilat përballet Irani. Sarraf, i emëruari për Ministër të Shkencës, Kërkimit dhe Teknologjisë, pranoi gjendjen e rëndë të institucioneve arsimore të vendit, duke theksuar se një pjesë e konsiderueshme e studentëve kërkonin shërbime të shëndetit mendor. Në mënyrë të ngjashme, gjatë vettingut të Abbas Salehit për Ministrin e Kulturës dhe Udhëzimit Islamik, deputetët u përqendruan në angazhimin e tij për të zbatuar parimet e rrepta ideologjike të regjimit, si ligjet e “dëlirësisë dhe hixhabit”, në vend të kualifikimeve të tij.
Procesi i vetingut ka zbuluar një regjim në trazira, me ndarje të thella dhe luftime të brendshme që kërcënojnë të minojnë stabilitetin e tij. Kontrolli i ngushtë i Khameneit mbi formimin e kabinetit, i kombinuar me rivalitetet e hidhura mes besnikëve të tij, nënvizon brishtësinë e sundimit të tij. Pavarësisht vdekjes së fundit të Ebrahim Raisit, Khamenei është i vendosur të shtyjë një qeveri të pajtueshme, duke ekspozuar cenueshmërinë e regjimit ndaj presioneve të brendshme dhe ndërkombëtare.
Megjithatë, disa kandidatë u konsideruan të paprekshëm për shkak të mbështetjes eksplicite të Khameneit, gjë që i pengoi deputetët të sfidonin nominimet e tyre. Ministritë kryesore si të Brendshme, Inteligjencës, Punëve të Jashtme dhe Mbrojtjes pritej të merrnin mbështetje dërrmuese për shkak të miratimit të Udhëheqësit Suprem, duke theksuar shkallën e ndikimit të tij mbi përbërjen e qeverisë. Kjo ka krijuar një kontrast të fortë me të nominuarit e tjerë, si kandidati për Ministër i Naftës, të cilit i mungonte një mbështetje e tillë dhe u përball me kritika për lidhjet me ish-zyrtarët më pak të favorizuar. Ky mbështetje selektive ndriçon më tej pasigurinë e kontrollit të Khameneit ndërsa ai lundron fraksionet konkurruese brenda regjimit të tij.