Irani në Krizë: Snapback-u i Sanksioneve të OKB-së

Snapback-u dhe Paniku i Regjimit

Snapback”-u i sanksioneve të OKB-së ka hedhur regjimin klerikal të Iranit në një menaxhim të dëshpëruar krize. Aktivizuar më 27-28 shtator 2025, ai ka ringjallur Rezolutat 1696, 1737, 1747, 1803, 1835 dhe 1929, duke riklasifikuar Iranin si kërcënim për paqen globale nën Kapitullin VII të Kartës së OKB-së. Mediat e lidhura me regjimin luhaten: një moment e nënvlerësojnë si masa “të padrejta” të ricikluara, momentin tjetër paralajmërojnë “pasojë më keq se lufta”. Kjo dissonancë e dhimbshme sinjalizon jo qetësi, por panik të pastër ndaj zbatimit dhe izolimit, duke nxitur bllokime të shpejta informacioni dhe kufizime financiare të ashpra.

Pasojat Ligjore të Rikthimit të Sanksioneve

Ligjërisht, snapback-u rikthen një rrjetë të plotë sanksionesh ndaj ambicieve bërthamore të Iranit, raketave dhe tregtisë së armëve. Zyrtarët e nënvlerësojnë si lajme të vjetra, por raportimet e tyre detajojnë pasoja të menjëhershme: njollë diplomatike, ndalime blerjesh ushtarake, kthesa ekonomike. Papërshtatshmëria zbulon frikën—pretendimi i status quo-së ndërsa përgatiten për ndryshime sizmike në fuqinë globale.

Kriza Ekonomike në Thellim

Ekonomia, tashmë e goditur, thyhet më tej. Inflacioni i fundit të shtatorit u ngrit në 45.3% pikë-pikë, një kulm 28-mujor; kostot ushqimore u rrëmbyen në 57.5%, me çmimet e bukës që u dyfishuan vjetor. Normat mujore u afruan drejt 4%, duke zhvatur buxhetet familjare. Kaosi i këmbimit valutor pasoi: dollari informal kaloi 113,000 tomanë të shtunën, ndërsa tregjet llogaritën rrezikun e sanksioneve dhe mungesat. Mbështetësit e regjimit flasin me të pabesë për rënie më të thella pa reforma. Pas fanfarës së “krenarisë kombëtare”, dogmat bërthamor shteron popullsinë, duke shkëmbyer lavdinë për varfëri.

Kontrollet e Ashpra dhe e Shpejtë

Përgjigjja ishte e egër dhe e shpejtë. Brenda 12 orësh, Prokurori i Teheranit i mbylli gojën medias për rritjet e çmimeve ose kaosin valutor, duke shpikur “sigurinë psikologjike” për të muskuluar mosmarrëveshjet. Lajmet Tasnim, të lidhura me IRGC-në, nxitën frikën për Tether-in që ngrin “mijëra” llogari kripto iraniane, duke penguar evazionet.

Ndarjet Brendëshe në Media dhe Elitë

Ndarjet brendëshe zgjerohen. Mediat thyhen: Etemad dhe Jahan-e San’at reformiste theksojnë rrezikun ligjor në një Iran “të dënuar”; qendrorët si Setareh-e Sobh dhe Shargh e quajnë një skemë largimi nga SHBA-Izrael. Thekstarët në Kayhan dhe Javan sulmojnë “baballarët” e JCPOA-së, Rouhani, Zarif dhe Araghchi, duke ringjallur mitet e hedhura poshtë të “snapback”-ut. Është hakmarrje, jo vizion.

Eskalimi i Skifterëve dhe Rritja e Bastëve

Skifterët ngrenë bastet: deputeti Kamran Ghazanfari shtyu daljen nga NPT-ja dhe armatimin bërthamor për të frikësuar Uashingtonin dhe Tel Avivin, duke tallur bisedimet si lypërie. Drejtimi? Ndiz zjarre, konsolido ultras.

Sfidë e Ashpër nga Khamenei

Udhëheqësi Suprem Ali Khamenei, në një video të publikuar më 27 shtator, gërryeu sfidën: kufizimet amerikane për pasurimin do të “digjnin” një “fitorë të fituar me vuajtje”. Ai i ktheu armët bërthamore në ar të pastër civile—shëndetësi, bujqësi, fabrika—duke betuar se Irani nuk dorëzohet. Marrëveshje të detyruara? “Ngacmim” për budallenj.

Bravura që Zbulon Dobësinë

Por bravura dobësohet. Asnjë “gjë e re” nuk do të nxisë kërcënime shtypi, kufizime kripto, britma NPT-je ose gisht-pointing JCPOA-je. Teherani lëkundet nëpër zjarre: grindje elitare, nxehtësi protestash, rënie fiskale, ringjallje pariahu. Snapback-u zhvesh një regjim jo komandues, por të ngjitur.