Thursday, March 28, 2024

Zgjatja e mandatit të Javaid Rehman si Raportues Special për të drejtat e njeriut në Iran

Extension of Javaid RehmanSamiti i OKB-së për të Drejtat e Njeriut u mbajt në Gjenevë më 1 prill 2022. Përfaqësuesit e Islandës, Moldavisë, Maqedonisë së Veriut dhe Mbretërisë së Bashkuar votuan në favor të një rezolute për zgjatjen e mandatit të Raportuesit Special për Iranin. Kjo rezolutë synonte të zgjaste edhe për një vit misionin e Raportuesit Special Javaid Rehman në lidhje me shkeljen e të drejtave të njeriut në Iran. Rezoluta bën thirrje për lehtësimin e veprimeve të Raportuesit Special në Iran. Me votë pro të 19 nga 47 shtete anëtare të Këshillit të OKB-së për të Drejtat e Njeriut, mandati i Javaid Rahman, Raportuesit Special për të Drejtat e Njeriut në Iran, u zgjat edhe për një vit.

Ditët e fundit, dhjetëra organizata të të drejtave të njeriut aktive në fushën e Iranit, duke iu referuar “shkeljes së gjerë dhe sistematike të të drejtave të njeriut” nga zyrtarët e Republikës Islamike, kanë theksuar se “në rrethana të tilla, mandati i Raportuesit Special mbi të drejtat e njeriut në Iran për të monitoruar, dokumentuar dhe raportuar në Këshillin e OKB-së për të Drejtat e Njeriut, është më jetik se kurrë. Organizatat e të drejtave të njeriut në Iran i kanë kërkuar gjithashtu Këshillit të të Drejtave të Njeriut që të ushtrojë më shumë presion mbi qeverinë iraniane për të lejuar Javaid Rehman të vizitojë vendin për një kohë të pacaktuar dhe të mos lejojë që cikli i mosndëshkimit të zyrtarëve iranianë të vazhdojë. Rehman u emërua si raportuesi i tretë për Iranin më 6 korrik 2018, pas Asma Jahangir dhe Ahmed Shaheed. Avokati pakistanez-britanik ka doktoraturë në të drejtën ndërkombëtare dhe ka nxjerrë raporte të shumta të dokumentuara të abuzimeve të të drejtave të njeriut në Iran në vitet e fundit. HRC kishte rivendosur mandatin e një raportuesi për situatën e të drejtave të njeriut në Iran në vitin 2011, pas përfundimit të një të mëparshmi në vitin 2002. Këshilli i kërkoi Rehmanit, profesor i drejtësisë në Universitetin Brunel të Londrës, t’i dorëzonte një raport Asamblesë së Përgjithshme të OKB-së në sesionin e 77-ë në shtator 2022 dhe në sesionin e 52-të të KDNJ-së në shkurt-mars 2023.

Përfaqësuesi francez në emër të shteteve anëtare të BE-së deklaroi se BE-ja mbështet misionin e Raportuesit Special për Iranin. Ai theksoi se Bashkimi Evropian mbetet thellësisht i shqetësuar për situatën e të drejtave të njeriut në Iran. Përfaqësuesi francez kërkoi gjithashtu qasje të lirë për raportuesin special për të udhëtuar në Iran.

Javaid Rehman u bëri thirrje autoriteteve iraniane që t’i përgjigjen komunitetit ndërkombëtar për shkeljet e të drejtave të njeriut.

Në raportin e tij të fundit, të botuar në shkurt 2021, Javaid Rehman i bëri thirrje komunitetit ndërkombëtar që të “mbajë përgjegjëse” autoritetet e Republikës Islamike për shkelje të shumta të të drejtave të njeriut, duke përfshirë ekzekutimet “arbitrare” të vitit 1988 dhe shtypjen e protestave të nëntorit 2019. .

Ai e nisi raportin e tij duke shprehur shqetësimin për rritjen e ndjeshme të numrit të ekzekutimeve, veçanërisht të atyre që akuzohen për raste “të lidhura me drogën”, vitin e kaluar. Vetëm në vitin 2021, të paktën 275 persona, duke përfshirë dy fëmijë (Arman Abdolali dhe Sajjad Sanjari) u ekzekutuan në Iran. Sipas raportit, 40 nga të ekzekutuarit në vitin 2021 ishin shtetas Baluç dhe 50 ishin shtetas kurdë.

Pika të tjera kryesore të raportit të fundit të Javaid Rahman ishin rrëfimet nën tortura, shtypja e dhunshme e protestave të përhapura në vend kundër mungesës së ujit, veçanërisht në Khuzestan, pushkatimi i bashkëpunëtorëve, marrja peng e shtetasve të huaj dhe e atyre me shtetësi të dyfishtë, cenimi i lirisë së shprehjes duke përfshirë ndalimin e mediave, arrestimin e qytetarëve-gazetarë dhe aktivistëve të shoqërisë civile dhe kufizimet e censurën e internetit, si dhe kushtet diskriminuese ndaj grave dhe pakicave, veçanërisht ndaj Baha’i-ve në Republikën Islamike.