Kryengritja mbarëkombëtare e Iranit po shënon muajin e saj të katërt. Njerëzit nga të gjitha sferat e jetës kërkojnë ndryshime rrënjësore. Ndërsa shumë e konsiderojnë Gjeneratën Z të vendit si forcën lëvizëse pas protestave, një rishikim i thelluar sugjeron se kërkesa kombëtare për liri dhe demokraci shkon përtej brezave.
Pa dyshim, roli i admirueshëm i të rinjve dhe grave iraniane në udhëheqjen dhe vazhdimin e protestave, pavarësisht nga shtypja e ashpër e regjimit, nuk duhet nënvlerësuar. Por, portretizimi i asaj që shumë ekspertë e konsiderojnë një revolucion si një konflikt i thjeshtë i dhimbshëm midis gjeneratave të vjetra dhe atyre të reja, jo vetëm që do të anashkalonte praninë e gjeneratave të vjetra iraniane në demonstrata, por edhe do të luante në lojën e regjimit.
Që nga shpërthimi i protestave në shtator, regjimi klerik i Iranit ka provuar disa taktika për të kapërcyer valën gjithnjë në rritje të mospajtimit mbarëkombëtar. Nga quajtja e protestuesve apostuj apo ngjyrosja e tyre si agjentë të huaj, deri tek të quajturit e aktiviteteve të të rinjve iranianë “eksitim absolut” për shkak të boshllëqeve të brezave.
“Sistemi ynë ka dy shtylla: popullin dhe liderin suprem. Lidhja e tyre është shumë e rëndësishme. Në këtë rebelim [term nënçmues i regjimit për të përshkruar kryengritjen], armiku synon të dyja shtyllat. Ata po synojnë forcat, duke rritur indiferencën popullore dhe duke përforcuar frikën e autoriteteve, “tha Hossein Taeb, këshilltari i komandantit të Gardës Revolucionare të regjimit (IRGC), më 8 dhjetor, sipas televizionit shtetëror të Iranit.
“Tani jemi dëshmitarë të një hendek brezash. Si funksionon ky boshllëk? Për shembull, fëmija më i vogël vë në dyshim rolin e babait të tij në revolucion ose në luftën [Iran-Irak]. Urrejtja publike është rezultat i këtyre hendeqeve në rritje të brezave,” shtoi ai.I riu iranian vdes pasi u torturua nga forcat e sigurisë Vërejtjet e Taeb, pavarësisht përpjekjeve të tij për të shtrembëruar të vërtetën duke e quajtur regjimin “revolucion” ose “islam”, përbëhet nga dy faktorë të rëndësishëm në lidhje me mjedisin sociopolitik në Iran:
Ai pranon se objektivi kryesor i popullit është regjimi dhe lideri i tij suprem, Ali Khamenei.
Taeb flet për hendekun midis brezave dhe jep një shembull të një familjeje pro-regjimit në të cilën pasardhësit refuzojnë rolin e prindërve të tyre në mbështetjen e regjimit ose pjesëmarrjen në luftën shkatërruese Iran-Irak, të cilën Teherani është përpjekur ta portretizojë si ” mbrojtja e shenjtë.”
- Ai gjithashtu pranon tendencën në rritje të dezertimit midis zyrtarëve shtetërorë që shqetësohen për të ardhmen e tyre, ndërsa perspektiva e rënies së regjimit bëhet më e qartë dhe më e afërt.
Taeb nuk është zyrtari i parë që përpiqet dëshpërimisht të këmbëngulë se revolucioni aktual nuk është gjë tjetër veçse reagimi i ngazëllyer i të rinjve ndaj incidenteve të fundit, kryesisht për shkak të të ashtuquajturit hendeku brezash. Është e vërtetë që shoqëria dhe rinia e gjallë e Iranit refuzojnë të menduarit prapambetur dhe sundimin mesjetar të regjimit. Por kjo nuk ndodhi brenda natës dhe as nuk kufizohet në një brez të caktuar.
Që kur mullahët rrëmbyen revolucionin në vitin 1979, iranianët, brez pas brezi, kanë luftuar për liri. Fashizmi fetar dërgoi dhjetëra mijëra të rinj të shkëlqyeshëm në trekëmbësh ose përdori qindra mijëra prej tyre si ushqim topash si masa njerëzore për të pastruar fushat e minuara gjatë luftës.
Vlerat e krijuara në një shoqëri nuk shuhen. Një shembull i ndritshëm është “rezistenca” e ukrainasve kundër të gjitha gjasave, e cila e ka ringjallur këtë vlerë në Evropë pothuajse tetë dekada pasi lëvizjet e rezistencës luftuan kundër nazistëve.
Trimëria e atyre iranianëve, si 30,000 të burgosurit politikë të masakruar në 1988 për refuzimin e përkuljes ndaj regjimit, është trashëguar me të vërtetë nga të rinjtë iranianë që vazhdojnë pamëshirshëm kryengritjen e tyre.
Përveç kësaj, prania e një lëvizjeje të organizuar të Rezistencës, Organizata e Muxhahedinëve të Popullit të Iranit (PMO/MEK), e cila ka ruajtur me çdo kusht vlerën e rezistencës kundër tiranisë, nuk duhet të anashkalohet. Lëre më dhjetëra protesta të mëdha që kanë tronditur kombin që nga vitet 1990, ku të rinjtë kishin dalë në rrugë me mijëra dhe kishin qarë për ndryshimin e regjimit, por u qëlluan brutalisht ose u zbarkuan në biruca.
Këto vlera, të tilla si Rezistenca, dhe qëllimi i përbashkët për vendosjen e demokracisë kanë bashkuar vërtet iranianët nga breza dhe sfera të ndryshme të jetës për të kërkuar ndryshimin e regjimit.
Në këtë drejtim, Taeb, si dhe zyrtarë të tjerë shtetërorë, janë përpjekur të përdorin një tjetër taktikë të vjetëruar të mbivlerësimit të të ashtuquajturës “ndarje sociale”. Vlen të përmendet se regjimi klerik është përpjekur më kot t’i pikturojë protestuesit në zonat e pakicave etnike si separasionistë. Por uniteti kombëtar i njerëzve, i demonstruar në slogane të tilla si “nga Kurdistani në Teheran, jeta ime për Iranin”, ka hedhur poshtë pretendimet false të regjimit.
Shoqëria iraniane është më e bashkuar se kurrë. Të ashtuquajturat “boshllëqe” dhe “çarje” që Taeb dhe zyrtarë të tjerë po përpiqen të shfrytëzojnë janë thjesht një përpjekje për të shmangur frikën e regjimit për një shoqëri të trazuar dhe të bashkuar.
Në qershor 2017, Khamenei tha: “Ne kemi defekte sociale brenda vendit. Nëse ato bëhen aktive, atëherë do të ndodhë një tërmet.”
Në të vërtetë, tërmeti ndodhi dhe ai tronditi themelet e regjimit. Sigurisht që do të vazhdojë deri në rënien e mullahëve, pa marrë parasysh harkun kohor apo rrethanat. Bota me të vërtetë duhet të përqafojë ndryshimin në horizont dhe të mbështesë aspiratën e popullit iranian për një vend demokratik të bazuar në sundimin e ligjit.
