
Shërbimi i Përgjithshëm i Inteligjencës dhe Sigurisë Holandez (AIVD) ka akuzuar regjimin iranian për orkestrimin e dy përpjekjeve për vrasje në tokën evropiane, një në Holandë dhe një tjetër në Spanjë. Gjetjet, të botuara në raportin vjetor të AIVD për vitin 2024 më 24 prill, nxitën Ministrinë e Jashtme Holandeze të thërriste ambasadorin e regjimit iranian.
Sipas raportit, Teherani “ka të ngjarë” të jetë pas një përpjekjeje të dështuar për vrasje në Haarlem në qershor 2024 që synonte një aktivist iranian në mërgim. Dy burra u arrestuan në vendngjarje ndërsa dyshohet se po përpiqeshin të kryenin operacionin nën drejtimin në distancë të një të dyshuari të tretë, të paidentifikuar. Njëri nga dy të arrestuarit dyshohet gjithashtu për përfshirje në një tentativë të mëparshme vrasjeje në Madrid në nëntor 2023.
Ky sulm kishte në shënjestër Dr. Alejo Vidal-Quadras, një ish-nënkryetar i Parlamentit Evropian dhe kritik i hershëm i regjimit iranian. Ai i mbijetoi të shtënave dhe që atëherë e ka akuzuar Teheranin se po përpiqet ta heshtë për mbështetjen e tij të hapur ndaj rezistencës iraniane, veçanërisht Këshillit Kombëtar të Rezistencës së Iranit (NCRI) dhe Organizatës Popullore Muxhahedine të Iranit (PMOI/MEK).
Los servicios de inteligencia holandeses han llegado a la conclusión de que la República Islámica de Irán está detrás del intento de asesinato del disidente iraní residente en Países Bajos Siamak Tadayon y también del atentado que sufrí yo en Madrid el 9/11/2023. Los gobiernos…
— Alejo Vidal-Quadras (@VidalQuadras) April 24, 2025
Dr. Vidal-Quadras e përshëndeti raportin e inteligjencës holandeze, duke deklaruar: “Ky nuk ishte incident i rastësishëm – ishte një përpjekje e llogaritur për të shtypur mospajtimin dhe për të mbjellë frikë midis mbrojtësve të lirisë dhe të drejtave të njeriut.” Ai shtoi se gjetjet e AIVD-së vërtetojnë atë që ai ka pohuar prej kohësh: “Regjimi klerikal në Teheran organizoi këtë akt terrorist sepse unë kam qenë për dekada një kritik i vendosur i diktaturës terroriste në pushtet.”
Në përgjigje të zbulimeve, Ministri i Jashtëm holandez Caspar Veldkamp thirri ambasadorin iranian. Reuters raportoi se Holanda po kërkon sqarime të mëtejshme dhe po kërkon mbrojtje më të fortë për disidentët e shënjestruar jashtë vendit.
Incidenti ka ripërtërirë thirrjet në të gjithë Evropën për të shpallur Trupat e Gardës Revolucionare Islamike (IRGC) si një organizatë terroriste dhe për të dëbuar operativët e inteligjencës iraniane nga territori i BE-së, duke i bërë jehonë një qëndrimi të Këshillit Evropian të vitit 1997.
Dr. @VidalQuadras, former EU Parliament VP: "The regime’s attacks on me prove their fear of a true democratic alternative." Watch his full, powerful speech on supporting @Mojahedineng, NCRI & #Iran’s fight for freedom. pic.twitter.com/pi4EV71gyU
— NCRI-FAC (@iran_policy) November 28, 2024
Ndërsa gjetjet e inteligjencës holandeze mund të mos shkaktojnë menjëherë procedura ligjore, ky incident shënon një ndryshim në politikën holandeze të inteligjencës, duke u larguar nga vitet e heshtjes zyrtare. Midis viteve 2015 dhe 2017, vrasjet e lidhura me Iranin në tokën holandeze u mbajtën kryesisht të fshehta si nga shërbimi i inteligjencës ashtu edhe nga Ministria e Jashtme, duke çuar në frustrim midis anëtarëve të parlamentit dhe diasporës iraniane.
Tani, autoritetet holandeze po ndjekin shembullin e shërbimeve të inteligjencës britanike dhe suedeze, të cilat vitin e kaluar ia atribuan publikisht krime të shumta regjimit iranian. Një zëdhënës i AIVD deklaroi: “Kur është e nevojshme, ne do të themi se kush është pas kësaj – jo sepse presim që të ndalet, por për të treguar publikisht se e kuptojmë se çfarë po ndodh.”
Ndërsa hetimet vazhdojnë, ligjvënësit dhe aktivistët evropianë paralajmërojnë se shtrirja e regjimit iranian vazhdon të shtrihet shumë përtej kufijve të tij – dhe duhet të përballet me një vendosmëri të unifikuar ndërkombëtare.