Shndërrimi i shkeljes së të drejtave themelore të njeriut të grave iraniane në ligj
Më 19 tetor 2024, zëdhënësi i Këshillit të Kujdestarisë, njoftoi se këshilli kishte miratuar projektligjin e ri për Hixhabin dhe tani i është dorëzuar parlamentit për hapat e ardhshëm.
Reagimet sociale ndaj miratimit nga Këshilli i Kujdestarisë për Ligjin e Ri të Hixhabit
Shumë përdorues të mediave sociale vunë në pikëpyetje pse, mes krizave të rënda të vendit, regjimi po ngre edhe një herë çështjen e miratimit të projektligjit nga Këshilli i Kujdestarisë për Hixhabin dhe Dlirësinë. Këta përdorues vunë në dukje kërcënimet e luftës, rënien e vlerës së rialit, krizat ekonomike dhe sanksionet, mosmarrëveshjet mbi pronësinë e ishujve iranianë, inflacionin e paprecedentë, mungesat e ujit dhe energjisë elektrike dhe fundosjen e tokës.
Parlamenti i regjimit miratoi ligjin e ri për Hixhabin më 20 shtator 2023, saktësisht një vit pas vdekjes së Zhina Mahsa Amini dhe fillimit të protestave mbarëkombëtare në vitin 2022. Ligji përfshinte dënime të shumta të ashpra dhe gjoba për ata që kundërshtonin hixhabin e detyrueshëm. Ai ishte menduar të zbatohej në mënyrë prove për tre vjet, me tekstin përfundimtar të shqyrtuar dhe miratuar nga Komisioni Gjyqësor dhe Ligjor. Megjithatë, përplasja mes Këshillit të Kujdestarisë dhe parlamentit mbi projektligjin zgjati një vit të tërë përmes gjashtë raundeve të shqyrtimit.
Duket se duke pasur parasysh situatën kritike të vendit, regjimi është thellësisht i shqetësuar për potencialin për ripërtëritje të trazirave sociale dhe shpërthimin e një kryengritjeje tjetër. Si rezultat, krahas rritjes së ekzekutimeve, regjimi shpesh ngre çështjen e zbatimit të ligjit të Hixhabit pa e komunikuar zyrtarisht atë.
Zbatimi i paligjshëm i projektligjit të ri për hixhabin para hartimit të tij
Edhe gjashtë muaj para hartimit të projektligjit të ri të Hixhabit, që në pranverën e vitit 2023, regjimi kishte intensifikuar tashmë veprimet e tij represive, duke rritur kontrollin dhe duke vendosur kufizime të ashpra ndaj grave në të gjithë vendin. Pas hartimit të projektligjit, regjimi filloi ta zbatonte në mënyrë të paligjshme, edhe para se të bëhej ligj.
Rikthimi i patrullave policore të moralit, vendosja e patrullave të Hixhabit në rrugë dhe stacione metro, vrasja e Armita Geravand, rrahja brutale e dy nxënëseve në rrugë dhe të shtënat në makinën e Arezou Badrit, që e la të paralizuar—këto janë vetëm disa nga dimensionet e represionit djallëzor që është kthyer në një makth të përditshëm për gratë iraniane dhe për popullatën e gjerë.
Projektligji i ri për hixhabin shkel të drejtat themelore të njeriut të grave
Projektligji cenon liritë personale dhe synon në mënyrë disproporcionale gratë, duke i margjinalizuar nga punësimi, jeta publike, madje edhe hapësirat virtuale. Duke kriminalizuar ofrimin e shërbimeve për gratë që nuk respektojnë hixhabin e detyrueshëm, prish në thelb aftësinë e tyre për të jetuar.
Dënimet në lidhje me shkeljet e hixhabit në këtë projektligj janë më të ashpra se ato për shumë vepra të lidhura me drogën apo armëmbajtjen, duke e kthyer në ligj shtypjen e qytetarëve.
Projektligji i ri për hixhabin është një shembull i aparteidit gjinor
Zyra e Komisionerit të Lartë për të Drejtat e Njeriut deklaroi më 1 shtator 2023, në të cilën një grup ekspertësh të emëruar nga Këshilli i të Drejtave të Njeriut të OKB-së kritikuan ligjin e Hixhabit të Iranit. Ekspertët thanë se projektligji mund të përbëjë një “Aparteid gjinor”, duke nënvizuar shqetësimin global mbi qëndrimin gjithnjë e më represiv të Iranit ndaj të drejtave të grave.
Sipas përditësimit të publikuar nga Misioni Faktmbledhës i OKB-së, “Që nga prilli 2024, autoritetet shtetërore kanë ‘rritur masat dhe politikat represive nëpërmjet të ashtuquajturit Plani ‘Noor’ (Noor do të thotë ‘dritë’ në persisht), duke inkurajuar, sanksionuar, dhe miratimin e shkeljeve të të drejtave të njeriut ndaj grave dhe vajzave që shkelin hixhabin e detyrueshëm”, thuhet në përditësim.
“Në mes të këtij përshkallëzimi të dhunës, një projekt-ligj për “Hixhabin dhe Dlirësinë” është në fazën përfundimtare të miratimit përpara Këshillit Kujdestar të Iranit dhe ka të ngjarë të finalizohet së shpejti. Projektligji parashikon dënime më të ashpra për gratë që nuk mbajnë hixhabin e detyrueshëm, duke përfshirë gjoba të tepruara financiare, dënime më të gjata me burg, kufizime në punë dhe mundësi arsimimi dhe ndalime të udhëtimit.
Reagimi i grave iraniane mbetet një jo e fortë ndaj hixhabit të detyrueshëm
Znj. Maryam Rajavi, Presidentja e zgjedhur e Këshillit Kombëtar të Rezistencës së Iranit, reagoi ndaj lajmit duke thënë: “Pas miratimit të projektligjit të detyrueshëm të Hixhabit, gratë liridashëse të Iranit i thonë Këshillit të Kujdestarisë, udhëheqësit suprem të mullahëve. , dhe presidenti i tij, Masoud Pezeshkian: Jo mbulesës së detyrueshme, Jo fesë së detyrueshme dhe jo qeverisë së detyrueshme.”
