Mai Sato, Raportuesja e Posaçme e OKB-së për të drejtat e njeriut në Iran, shprehu shqetësim të thellë lidhur me përshkallëzimin e shkeljeve të të drejtave të njeriut në raportin e saj më të fundit, të paraqitur në Këshillin e OKB-së për të Drejtat e Njeriut më 12 mars 2025. Ky dokument gjithëpërfshirës, i paraqitur nën rezolutën 55/19 të Këshillit të të Drejtave të Njeriut, fokusohet në zhvillimet gjatë vitit 2024, duke theksuar “dimensionet specifike gjinore dhe ndikimin e shkeljeve të të drejtave të njeriut” nën diktaturën klerikale në Iran.
Sato theksoi rritjen dramatike të ekzekutimeve të realizuara nga autoritetet iraniane, duke shënuar vitin 2024 si vitin më të lartë për ekzekutimet që nga viti 2015, me OJQ-të që raportojnë “mbi 900 ekzekutime”, duke e pozicionuar Iranin si “deri më tani përdoruesin më të lartë për frymë të dënimit me vdekje në nivel global”. Ajo kritikoi opacitetin sistemik të regjimit, duke theksuar se shifrat zyrtare mbeten të pabotuara, duke shkelur kështu parimet themelore të të drejtave të njeriut, veçanërisht “të drejtën e aksesit në informacion,” që është thelbësisht e lidhur me “të drejtën për të vërtetën.”
Partikularisht shqetësuese është dimensioni gjinor i praktikave gjyqësore të Iranit. Raportuesja e Posaçme, dokumentoi ekzekutimin e të paktën 29 grave vetëm gjatë vitit 2024—numri më i lartë në një dekadë—shumë prej të cilave ishin të dënuara për vrasjen e bashkëshortëve abuzues ose në aktet e vetëmbrojtjes. “Në nivel global, shumë gra të dënuara me vdekje për vrasje e kanë kryer krimin në kontekstin e dhunës gjinore,” thekson raporti, duke nxjerrë në pah pamundësinë ekstreme që hasin gratë në sistemin e burgjeve të Iranit.
