Një Shfaqje Force që Mbulon Dobësinë
Më 20 tetor 2025, Udhëheqësi Suprem i Iranit, Ali Khamenei, mbajti një fjalim sfidues në mes të një krize të thellë kombëtare, duke u përpjekur të projektojë kontroll mbi një regjim që po shembet. Duke folur para një audience të përzgjedhur sportistësh dhe shkencëtarësh—simbol i “vitalitetit kombëtar”—ai kaloi nga lavdërimi i “forcës” së Iranit te akuzat ndaj “arrogancës perëndimore”.
Fjalimi i tij pasoi një disfatë ushtarake shkatërruese, rikthimin e sanksioneve të OKB-së, dhe trazira të përhapura në vend. Megjithëse lavdëroi sulmet me raketa dhe akuzoi SHBA-në për “terrorizëm” dhe “ndërhyrje”, retorika e tij e zjarrtë nuk mundi të fshihte brishtësinë e regjimit.
Lufta Dymbëdhjetë Ditore i kushtoi Iranit komandantë të lartë, pasuri strategjike dhe besueshmërinë e tij si fuqi frikësuese. Imazhet satelitore konfirmuan se bombarduesit amerikanë B-2 kishin shkatërruar disa impiante bërthamore dhe raketore iraniane, megjithatë Khamenei pretendoi se Irani kishte “shndërruar në hi qendrat e ndjeshme të Izraelit.”
Theksimi i tij se raketat ishin “të ndërtuara nga rinia iraniane” shprehte më shumë dëshpërim sesa krenari, një përpjekje për të ringjallur ndjenjën e vetë-mjaftueshmërisë pas poshtërimit.
Nga Lavdërimi te Fajësimi
Reagimi i Khamenei-t ndaj festimeve pas luftës të Presidentit Donald Trump zbuloi pasigurinë e Teheranit. Trump e përshkroi operacionin ajror si “njërën nga ndërhyrjet ushtarake më të bukura në histori”, duke thënë se kishte “përfunduar ngacmimin iranian në Lindjen e Mesme.”
Khamenei e hodhi poshtë këtë si “fantazi”, por toni i tij mbrojtës tregoi panik të brendshëm.
Ai refuzoi çdo mundësi dialogu, duke deklaruar se Irani “nuk do të ulet në asnjë tryezë ku rezultati është përcaktuar paraprakisht.” Duke përmendur “mbi një mijë iranianë të martirizuar” dhe “shtatëdhjetë mijë civilë të vrarë në Gaza”, ai kërkoi të lidhte disfatën e Iranit me vuajtjet rajonale—një strategji e vjetër për të kthyer humbjet në mit rezistence.
Ky bashkim i krizës së brendshme me konfrontimin e jashtëm mbetet mjeti kryesor i regjimit për të ruajtur legjitimitetin.
Sfidë si Mbrojtje
Këmbëngulja e Khamenei-t se Irani “nuk do të ndalojë pasurimin e uraniumit” tregon frikë, jo forcë. Ai tha se Irani “do të përdorë përsëri raketat nëse është e nevojshme.” Këto deklarata nuk shfaqin siguri, por kufizim të qartë. Korpusi i Gardës Revolucionare Islamike (IRGC) varet nga konfrontimi për mbijetesë. Pa tensione dhe armiqësi, autoriteti i tyre do të shembej.
Paralajmërimet për “luftë të butë” dhe “depresion psikologjik” zbuluan frikën më të madhe të Khamenei-t. Ai e di se kërcënimi real vjen nga brenda vendit. Irani përballet me inflacion mbi 40 për qind dhe protesta të vazhdueshme. Ndërsa brezi i ri po e braktis regjimin fetar dhe kërkon ndryshim, lavdërimi i Khamenei-t për të rinjtë si “simbol i shpresës” është kontradiktor. Në të vërtetë, të rinjtë janë të zhgënjyer dhe kundërshtojnë pushtetin klerikal. Audienca e përzgjedhur e besnikëve tregoi sa e ngushtë është bërë baza e tij e mbështetjes.
Izolim pas Bombastit
Sulmet verbale të Khamenei-t ndaj “ndërhyrjes” dhe “arrogancës” amerikane u paraqitën si mbrojtje e sovranitetit kombëtar. Por ky sovranitet është gërryer nga varësia ndaj Rusisë dhe Kinës.
Hezitimi i Moskës për të zëvendësuar sistemet e mbrojtjes ajrore të shkatërruara pas sulmeve amerikane ka shkaktuar pakënaqësi brenda IRGC-së, ndërsa diplomatët iranianë përpiqen të bindin Pekinin dhe Moskën për rëndësinë e Teheranit.
Theksi në “raketat e ndërtuara vetë” është më shumë se krenari—është një shenjë izolimi.
Lavdërimet për forcën ushtarake dhe martirizimin fshehin pasiguri të thella. Çdo deklaratë sfiduese mbulon frikën se çdo lëshim—në pasurim bërthamor, raketa apo ndërhyrje të huaja—mund të shembë rendin klerikal.
Një Sundimtar në Luftë me Realitetin
Fjalimi i fundit i Khamenei-t tregoi një udhëheqës të bllokuar mes rrënimit ekonomik, dobësisë ushtarake dhe trazirave sociale. Luhatjet e tij midis mohimit dhe agresionit tregojnë një regjim që nuk beson më propagandën e vet. Megjithatë, ai nuk mund të mbijetojë pa të. Lufta Dymbëdhjetë Ditore shkatërroi fuqinë parandaluese të Iranit. Sanksionet e rikthyera të OKB-së e dobësuan rëndë ekonominë. Rrugët iraniane mbeten të mbushura me tensione pas viteve të shtypjeve.
Duke refuzuar negociatat dhe kërcënuar me sulme të reja raketore, Khamenei tregoi dëshpërim për mbijetesë. Ai e sheh konfrontimin si mjetin e fundit për të ruajtur pushtetin. Një regjim që mburret se “i kthen armiqtë në hi” ndërsa varros të vetët ka humbur drejtimin. Ai ka humbur koherencën strategjike dhe moralin politik. Sfidimi i Khamenei-t nuk është më forcë, por frikë e fshehur pas propagandës. Është një përpjekje e dëshpëruar për të ruajtur pushtetin përmes iluzioneve.
